Fakultetu tehničkih nauka je odobren projekat u okviru European Climate Initiative (“EUKI”) 2020, instrumenta za projektno finansiranje od strane Nemačkog saveznog ministarstva za životnu sredinu, očuvanje prirode i nuklearnu bezbednost (BMU), pod nazivom Initiative on small biogas facilities for manure to attain GHG mitigation in agriculture (Biogas initiative).

Trajanje projekta je od 01.09.2020. do 31.08.2022, a rukovodilac projektnog tima sa FTN-a je dr Đorđe Đatkov, vanredni profesor. Projekat se sprovodi na Departmanu za inženjerstvo zaštite životne sredine i zaštite na radu. Partner na projektu je Institut za poljoprivrednu tehniku i stočarstvo, u okviru Bavarskog državnog istraživakog centra za poljoprivredu iz Frajzinga u Nemačkoj. Kratak opis projekta na srpskom i engleskom jeziku nalazi se u nastavku.


U Nemačkoj postoji čak 10.000 biogas postrojenja, po kapacitetu malih i velikih. Čak i pored toga, samo oko 25% ukupne količine stajnjaka iz stočne proizvodnje je iskorišćeno za proizvodnju biogasa, pri čemu male farme predstavljaju nauznačajniji izvor emisije metana. Nasuprot tome, u Srbiji za sada ne postoje mala biogasa postrojenja. Projekat pod nazivom Biogas initiative ima sledeće ciljeve: podizanje svesti i edukacija zainteresovanih strana; transfer relevannog znanja u oblasti iz Nemačke u Srbiju; razvoj strategije za primenu biogas tehnologije i uvođenje njene primene među zainteresovanim stranama. Planirane mere za dostizanje ciljeva projekta su: kreiranje i diseminacija informativnog materijala; istraživanje potencijala stajnjaka na malim farmama i potencijalno smanjenje gasova koji doprinose efekte staklene bašte; istraživanje preduslova za održivu primenu biogas tehnologije na malim farmama; definisanje okvirnih uslova za održivu primenu. Svrha projekta je da se ostvare uslovi za uspešnu primenu malih biogas postrojenja koja će da koriste strajnjak sa malih i srednjih stoćnih farmi, da se doprinese dostizanju smanjenja emisija gasova koji doprinose efektu staklene bašte u poljoprivredi. Sledećim grupama zainteresovanih strana su namenjeni rezultati projekta: državne institucije, stručna udruženja, korisnici tehnologije i javnost. Službenici u relevantnim ministarstvima će biti obučeni da definišu, prilagode ili usvoje zakonske i podzakonske dokumente. Stručna udruženja će biti obučena za dijalog sa državnim institucijama, da bi pružila odgovarajuće informacije. Potencijlani korisnici tehnologije će biti obučeni za uspešnu primenu, s tehničkog stanovišta. Javnost će biti informisana o temi projekta, da bi se obezbedila društvena prihvatljivost efekata koje bi proizrokovao projekat.


Even in DE with about 10,000 biogas facilities (incl. small as well), only about 25% of total livestock manure is used for biogas production, whereby small farms make a significant source of CH4 emissions. In contrary, in RS small biogas facilities do not exist so far. Biogas initiative project have the following goals to: raise awareness and educate stakeholders; transfer relevant knowledge from DE to RS; develop implementation strategy and initiate it between stakeholders. Planned measures to attain project goals are to: create and dissemination information material; investigate manure potential from small farms and related potential GHG mitigation; investigate sustainability prerequisites; define framework for sustainable implementation. The project aims to achieve the developed framework for successful implementation of small biogas facilities based on manure from small & medium livestock farms, in order to contribute to attain GHG mitigation in agriculture. Several stakeholders’ groups could benefit from the project: state institutions, professional associations, technology implementers and general public. Personnel in relevant ministries will be trained to define/adapt/adopt policy. Professional associations will be trained for dialogue with institutions to give appropriate feedback. Potential technology implementers will be trained for successful implementation from technical point of view. General public will be made aware on project topic to secure public acceptance.