Vanredni profesor na Departmanu za inženjerstvo zaštite životne sredine i zaštite na radu i šef Katedre za inženjerstvo biosistema, Đorđe Đatkov učestvovao je na izradi studije (JRC Science for Policy report) pod nazivom “Status of environment and climate in the Western Balkans”. Studija je finansirana i objavljena od strane Evropske komisije, Zajedničkog istraživačkog centra iz Ispre (Joint Research Centre– JRC). Na izradi studije učestvovali su, pored eksperata JRC-a, i dvojica istraživača s Univerziteta u Beogradu, Institut za biološka istraživanja “Siniša Stanković”.

Cilj studije bio je da se utvrdi stanje u oblasti životne sredine u državama Zapadnog Balkana, kao i da se procene glavni potencijali za smanjenje zagađenja i klimatskih promena. Po prvi put, studija je obuhvatila stanje u odnosu na vazduh, vodu i zemljište.

Glavni zaključci studije su:
• Kvalitet vazduha u državama Zapadnog Balkana je kritičan, a zbog svog uticaja na smrtnost populacije, PM2.5 je glavna zagađujuća materija na koju se treba fokusirati. Izvor je u najvećem udelu rezidencijalni sektor, sagorevanjem čvrstih goriva za potrebe grejanja stambenog prostora i kuvanja.
• Vanredno stanje tokom COVID-19 pandemije u prvoj polovini 2020. godine uticalo je na kvalitet vazduha, pri čemu je utvrđeno jedino smanjenje NOx gasova usled smanjenog obima saobraćaja. Jasno smanjenje koncentracije ostalih zagađujućih materija nije utvrđeno.
• Sektor energetike (generisanje električne energije) je glavni izvor sumpornih (SOx) i azotnih oksida (NOx), kao i ugljen-dioksida (CO2), što objedinjuje priliku za unapređenje kvaliteta vazduha i smanjenje uticaja na klimatske promene.
• Obim klimatskih promena u državama Zapadnog Balkana utvrđen je kroz povećanje toplotnih talasa tokom leta (češći, duži i intenzivniji), a najviše u severnom delu Bosne i Hercegovine, Crne Gore i severnog dela Albanije.

Rezultate studije zvanično je predstavila Marija Gabrijel, evropska komesarka za Inovacije, istraživanja, kulturu, obrazovanje i omladinu, u okviru događaja “Ministerial Meeting of the Western Balkans Platforms on Culture & Research and Innovation & Education and Training”, u Tirani 27. i 28. juna 2022. godine.

Zainteresovani mogu da pristupe dokumentu OVDE.